Duurzaamheidstafel: Segaar-Arsenaal kan duurzamer
Het bouwplan voor 100 woningen bij Segaar-Arsenaal kan veel meer ambitie uitstralen als toekomstbestendige bouw, vindt de Voorschotense Duurzaamheidstafel. ‘De ambitie moet zijn dat de woningen meer energie opleveren dan gebruiken dankzij extra zonnepanelen. Die stroom kan in een buurtbatterij opgeslagen worden om elektrische auto’s op te laden en het net te voeden. In Voorhout bestaat zo’n wijkje al’, zegt Koen de Pater, lid van de tafel. Ook zou het bouwplan hoosbuien beter moeten opvangen en tijdelijk opslaan. Nu is bij de huizen alleen een regenton voorzien en een bloembak met waterberging plus een sedumdak. Dat buffert bij elkaar misschien 500 liter terwijl de norm tien keer meer is. De woningen krijgen geen gasaansluiting dus de warmte moet komen van een warmtepomp of een warmtenet. Het plan biedt daarover nog geen duidelijkheid. De gemeente wil verder dat 40% van de oppervlakte koele schaduwplekken biedt maar het plan laat niet zien of dat lukt. Overigens heeft de tafel er lof voor dat de helft van de nieuwe woningen in Segaar-Arsenaal betaalbaar wordt, met sociale huur, middenhuur, of middenkoop.
Ontwerp bestemmingsplan Segaar-Arsenaal – zienswijze van de Duurzaamheidstafel
De gemeente Voorschoten legt het ontwerp bestemmingsplan Segaar-Arsenaal ter inzage. Hierop zijn zienswijzen welkom tot 27 juni 2023. De gemeente beoordeelt vervolgens de ingebrachte zienswijzen, kan het ontwerp plan eventueel aanpassen, de gemeenteraad bespreekt dat en stelt het plan vast. Daarmee kan de uitvoering beginnen.
De Duurzaamheidstafel van Voorschoten bestaat uit een groep betrokken inwoners. We hebben het plan bezien en brengen de volgende zienswijze uit.
1. We hebben waardering voor het hoge deel ‘betaalbare’ woningen. Van de 100 woningen zal 30% worden verhuurd voor een sociale huur (nu maximaal 800 euro per maand) en 20% voor een middenhuur (nu maximaal 1.000 euro), dan wel verkocht voor een bedrag tot de grens van de nationale hypotheekgarantie (355.000 euro). Dit is de helft. Naar deze woningen is veel vraag, onder meer van nieuwkomers op de woningmarkt en mogelijk van senioren die een andere (huur-) woning in Voorschoten achterlaten waardoor een verhuisketen op gang komt. De andere helft worden vrije sector woningen.
2. Duurzaamheid krijgt aandacht in het plan. Zo zijn alle bomen in het plangebied beoordeeld en blijven waar mogelijk gespaard, dan wel worden vervangen. Het wateroppervlak wordt iets vergroot om meer hemelwater te kunnen opvangen. De woningen krijgen zonnepanelen. De Duurzaamheidstafel waardeert dit.
3. Maar dit plan zou, conform het gemeentelijk beleid, meer voor duurzaamheid kunnen doen. Circulair bouwen is een belangrijk aspect: bouwen met materialen met weinig CO2 uitstoot zoals hout en isolatie van natuurlijke materialen zoals cellulose. Het plan zegt alleen dat de woningen gaan lijken op Het Fortuyn (‘stoere verfijnde baksteen architectuur’). Dat betekent veel beton, dakpannen en baksteen en dus veel CO2 tijdens de productie van de materialen. Is het mogelijk te verkennen wat mogelijkheden zijn om meer circulaire materialen te gebruiken?
4. De warmte- en energievoorziening van de woningen zijn cruciaal voor duurzaamheid. Het plan zegt daar weinig over, alleen dat de woningen gasloos zullen worden en zonnepanelen krijgen. De warmtebronnen worden niet genoemd (te denken is aan warmtepompen, al dan niet in combinatie met grondwarmte zoals in Het Fortuyn, of aan een warmtenet zoals WarmtelinQ). Is het mogelijk aan te geven welke warmtebronnen gebruikt zullen worden?
5. Duurzaamheid is gebaat bij schone zonnestroom en die lokaal te bufferen. Is het mogelijk aan te geven hoeveel panelen geplaatst kunnen worden of welke opbrengst in kilowatturen verwacht wordt? In hoeverre wordt verwacht dat de woningen energieneutraal worden (net zoveel energie opwekken als gebruiken, op jaarbasis)? Is het mogelijk iets te zeggen over (on-) mogelijkheden van een buurtbatterij ? Komen er laadpalen voor auto’s? Het elektriciteitsnet in Voorschoten is al zwaar belast. Op welk transformatorstation wordt de e-infrastructuur aangesloten en met welk maximaal gelijktijdig afgenomen vermogen (dat zal vooral op koude dagen zijn) wordt rekening gehouden?
6. Duurzaamheid vergt goed omgaan met hoosbuien. Het plan meldt onder meer dat de grondgebonden woningen een regenton krijgen, een groen dak op uitbouw en berging, en een bloembak. Er staan geen liters bij maar het zal gaan om een buffer van samen misschien 500 liter. Klopt dat? Voldoet dat aan de eis om 60 liter hemelwater per m2 verhard oppervlakte te bufferen? Dat is een laag water van 6 cm. Het gaat om een buffervereiste van al snel 5.000 liter per woning, tien keer meer dan de voorziene buffer. De ambitie in het klimaatadaptatiebeleid van Voorschoten is om zelfs een bui van 7 cm in een uur aan te kunnen.
7. Het klimaatadaptatiebeleid van Voorschoten stelt dat de rijbanen 15 cm water bij extreme regenval aan moeten kunnen, met zo min mogelijk schade aan gebouwen en elektrische installaties. Dit plan stelt alleen dat de groen- en parkeerplekken ‘enkele cm lager worden aangelegd dan de woningen en de wegen’. Dit lijkt veel minder veiligheidsmarge dan de 15 cm op wegen die bij de klimaatadaptatie nodig wordt gevonden. Kan worden toegelicht welke marges dit plan gaat gebruiken om de te verwachten extreme regen te bufferen zodat de woningen niet overstromen?
8. De Leidseweg-Noord kampt met wateroverlast. Het plan meldt dat ook. Dit gebied en vooral het laagst gelegen Arsenaal wordt snel drassig. Het plan voorziet in extra oppervlaktewater als buffer en stelt dat het gemaal ten noorden voldoende capaciteit heeft om dit plangebied droog te houden. Kan het Hoogheemraadschap bevestigen dat dit plan tevens de wateroverlast aan de Leidseweg-Noord zal beperken?
9. Behoud en herstel van biodiversiteit zijn essentieel voor een beleid gericht op een duurzame en gezonde woon- en leefomgeving. Het plan meldt in te zetten op natuurinclusief bouwen, maar werkt dat nauwelijks uit. Is meer aan te geven wat gedaan zal worden om voor bomen, planten, vogels, insecten, vleermuizen, een goed leefgebied te geven, bijvoorbeeld door aanplanting in ecolinten, bepaalde bloemen en bomen, waterplaatsen? Kan worden aangegeven hoe verstening van het grondgebied zal worden tegengegaan en de water-absorbtiecapaciteit zal worden gemaximaliseerd?
10. Voor duurzaamheid is het hebben van koele en schaduwrijke verblijfsplekken van belang voor mens, dier en energiegebruik. In het klimaatadaptatiebeleid van Voorschoten is de ambitie 40% schaduw bij de hoogste zonnestand, bijvoorbeeld door bomen. Voldoet dit plan hieraan?
De Duurzaamheidstafel van Voorschoten
19 juni 2023