Zes duurzame suggesties voor de partijprogramma’s
De Duurzaamheidstafel biedt alle politieke partijen suggesties voor hun programma’s voor de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2026.
Voorschoten werkt daarmee toe naar een duurzaam dorp:
1. dat het gebruik van aardgas afbouwt en een nieuw energiesysteem opbouwt,
2. dat zware regenbuien, hitte en droogte goed aankan en groen en biodiversiteit stimuleert,
3. waar zoveel mogelijk gebouwd wordt met natuurlijke en circulaire materialen,
4. dat minder drinkwater verbruikt,
5. dat minder restafval laat verbranden,
6. en dit steeds samen met de inwoners.
Het aardgasgebruik in Voorschoten is sinds 2010 gedaald met 43%. Tot 2050 moet het fossielgebruik verder dalen tot nul. Daarvoor moeten we een regionaal warmtenet aanleggen dat woningen en andere gebouwen verwarmt met warmte uit WarmtelinQ. Daarnaast groeit het belang van elektrische warmtepompen die warmte halen uit de lucht, de bodem of het water. Het elektriciteitsnet moet worden verzwaard en meer opslag van elektriciteit in thuis- of buurtbatterijen.
Voorschoten moet heftige regenbuien en periodes van hitte en droogte beter opvangen. De omgevingsvisie 2040 zoals die recent is opgesteld biedt oplossingen: meer blauw en groen zoals wadi’s en andere tijdelijke opslag van regenwater, meer bomen die schaduw geven, het regenwater ter plekke gebruiken en niet meer afvoeren via het riool. Biodiversiteit (insecten, vogels, planten, bomen) moet gestimuleerd worden door minder te maaien en meer verschillende bomen, hagen en heesters te planten. Verstening van tuinen: stop ermee!
De omgevingsvisie 2040 geeft aan dat er 1000 woningen tot 2030 gebouwd kunnen worden, en opnieuw 1000 tot 2040. Dit binnen de bebouwde kom (dat betekent dus dichter en hoger bouwen) en niet in de weilanden en de volkstuintjes. Bij de bouw moeten we minder materialen gebruiken met veel broeikasgassen zoals beton, cement en baksteen, en meer circulaire materialen zoals hout en natuurlijke vezels.
Onze drinkwatervoorziening is een groot zorgpunt. Nu gebruiken we 125 liter per persoon per dag voor drinken, wassen, toilet enzovoort. Maar het waterbedrijf Dunea zit in de droge maanden dichtbij z’n maximum. We moeten zuiniger worden met kraanwater en meer regenwater gebruiken voor de tuin en de wc’s. Het landelijke doel is max 100 liter drinkwater in 2035.
Voorschoten zit nu in de top-5 van gemeenten qua afvalkosten voor de inwoners, vooral door veel restafval. In de grijze kliko’s en afvalbakken zit veel nog bruikbaar groen- en keukenafval, papier, glas en textiel. Per inwoner wordt hier 180 kilo restafval per jaar weggegooid en verbrand. Dat moet omlaag naar het landelijke doel van max 100 kilo. Met de inwoners moet worden gewerkt aan het beter apart inzamelen van nog herbruikbaar afval.
Het gaat bij energie, klimaatadaptatie, duurzaam bouwen, drinkwater en afval om de keuzes die inwoners maken. De gemeente moet samen met de inwoners die veranderingen bereiken. Het duurzaambouwloket op internet zou moeten worden uitgebreid met een echt loket waar inwoners makkelijk binnen lopen en waar ze geholpen worden met keuzes rond isolatie, warmtenet, warmtepomp en batterijen. Steun voor een duurzame huizen middag waar inwoners nieuwe energieinstallaties kunnen bekijken, en voor een grote batterij, gevoed door zonnestroom, voor een collectief laadstation voor elektrische bedrijfsbusjes in de Dobbewijk of voor een elektrische cirkelbus bij de Boschbloem.